Cách bón phân cho cây chôm chôm đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp cây sinh trưởng khỏe, ra hoa đều và cho trái to, ngọt, năng suất cao. Với đặc điểm sinh lý riêng biệt, cây chôm chôm cần được cung cấp dinh dưỡng hợp lý theo từng giai đoạn phát triển.
BS.EPNON sẽ cùng nhà vườn tìm hiểu nhu cầu dinh dưỡng cách bón phân từ giai đoạn kiến thiết đến khi cây đã trưởng thành hoàn toàn, giúp bà con tối ưu hiệu quả chăm sóc và nâng cao giá trị kinh tế từ vườn chôm chôm.
1. Nhu cầu dinh dưỡng cho cây Chôm Chôm
Chôm chôm là cây ăn quả nhiệt đới ưa khí hậu nóng ẩm, thích hợp trồng ở những nơi có nhiệt độ từ 22–30°C và lượng mưa trung bình khoảng 2.000 mm mỗi năm. Cây phát triển tốt trên đất thịt nhẹ đến trung bình, tơi xốp, thoát nước tốt, với độ pH lý tưởng từ 5,0 đến 6,0. Mật độ trồng hợp lý dao động từ 120–225 cây/ha, tùy theo tính chất đất, nhằm đảm bảo cây sinh trưởng khỏe mạnh và cho năng suất cao.
1.1. Nhu cầu về Đạm
Đạm là dưỡng chất quan trọng nhất đối với cây chôm chôm. Khi được cung cấp đủ đạm, cây có lá xanh tươi, sinh trưởng khỏe, chồi búp phát triển nhanh, giúp quá trình ra hoa và kết trái diễn ra thuận lợi – từ đó nâng cao năng suất.
Ngược lại, khi thiếu đạm, cây biểu hiện vàng lá, còi cọc, rụng lá sớm, chồi yếu và chậm phát triển. Thiếu đạm còn khiến cây rút ngắn chu kỳ sống, làm giảm cả năng suất lẫn chất lượng trái. Tuy nhiên, nếu bón thừa đạm, nhất là trong điều kiện thời tiết bất ổn, cây chôm chôm dễ bị nứt trái, ảnh hưởng đến giá trị thương phẩm.
1.2. Nhu cầu về Lân
Lân đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích cây chôm chôm phát triển rễ và chồi non. Khi được bổ sung đầy đủ, cây đâm rễ mạnh, ra đọt tốt, tạo tiền đề thuận lợi cho quá trình ra hoa và đậu trái. Ngược lại, khi thiếu lân, cây trở nên còi cọc, đâm chồi kém, rễ yếu, lá mỏng và có thể chuyển sang màu tím đỏ. Tình trạng này ảnh hưởng đến khả năng ra hoa, khiến trái có vỏ dày, xốp và dễ hư, làm giảm chất lượng và giá trị nông sản.
1.3. Nhu cầu về Kali
Kali là dưỡng chất quan trọng giúp chôm chôm phân hóa mầm hoa, tăng đậu trái và giảm rụng trái. Bón đủ kali giúp trái to, ngọt, mọng nước, màu đẹp, vỏ bóng và bảo quản được lâu – từ đó nâng cao giá trị thương phẩm.
Giai đoạn ra hoa nuôi trái, cây rất cần kali và nước. Nếu thiếu kali, lá dễ bị cháy mép, cây quang hợp kém, trái nhỏ, chất lượng giảm, nhất là trong mùa khô. Tuy nhiên, vào mùa mưa, chôm chôm lại nhạy cảm với ngập úng, cần thoát nước tốt để tránh thối rễ.
1.4. Nhu cầu dinh dưỡng về các nguyên tố trung, vi lượng
Trung – vi lượng là những chất tuy cần ít nhưng rất quan trọng, giúp tăng chất lượng trái cây. Các chất này thường có sẵn trong phân bón lá. Ngoài ra, phân hữu cơ cũng rất cần thiết – không chỉ bổ sung dinh dưỡng mà còn giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt và hạn chế mất phân bón, tạo điều kiện cho cây phát triển khỏe mạnh.
2. 5 phương pháp bón phân chôm chôm
Bón phân đúng cách là chìa khóa giúp cây chôm chôm phát triển khỏe và cho trái ngọt, chất lượng. Dưới đây là hướng dẫn kỹ thuật bón phân theo từng giai đoạn sinh trưởng, giúp bà con canh tác hiệu quả và nâng cao năng suất.
2.1. Bón lót
Bón phân cho cây chôm chôm bắt đầu từ giai đoạn chuẩn bị trồng, trong đó bón lót giữ vai trò rất quan trọng. Đây là bước giúp cải tạo đất, bổ sung dinh dưỡng nền và tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây phát triển khỏe mạnh ngay từ đầu.
Một lần bón lót đúng cách sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sự sinh trưởng lâu dài của cây chôm chôm, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất và năng suất về sau.
2.2. Bón thúc
Sau giai đoạn bón lót, bón thúc là bước quan trọng tiếp theo trong quá trình bón phân cho cây chôm chôm. Giai đoạn này giúp cây phát triển thân lá, hình thành bộ rễ khỏe mạnh và chuẩn bị cho các chu kỳ ra hoa – kết trái sau này.
Trong 3 năm đầu, lượng và cách bón thúc sẽ thay đổi tùy theo tuổi cây:
- Năm thứ 1: Bón phân chia làm 4 lần trong năm, mỗi lần cách nhau 3 tháng. Tập trung cung cấp đạm (ure), lân và một ít kali để kích thích cây con sinh trưởng nhanh.
- Năm thứ 2 – 3: Tăng dần lượng phân bón, chia làm 2 đợt chính vào đầu và cuối mùa mưa. Bổ sung thêm kali để giúp cây cứng cáp, sẵn sàng bước vào giai đoạn kinh doanh.
Phân nên được rải đều theo vòng quanh gốc, cách gốc từ 10–20cm để rễ dễ hấp thụ. Sau khi bón, nên phủ một lớp đất mỏng hoặc tưới nước để giúp phân tan và thấm đều vào đất.
Việc bón thúc đúng kỹ thuật không chỉ giúp cây chôm chôm phát triển cân đối mà còn tạo nền tảng cho việc ra hoa, nuôi trái đạt năng suất và chất lượng cao sau này.
2.3. Phương pháp bón lá
Bên cạnh việc bón phân qua đất, bón phân qua lá là cách giúp cây chôm chôm hấp thụ nhanh dưỡng chất, đặc biệt hiệu quả trong giai đoạn ra hoa và nuôi trái. Phân bón lá thường chứa vi lượng như kẽm (Zn), bo (B) cùng các chất thiết yếu, hỗ trợ cây phát triển mạnh.
Trong số các sản phẩm bón qua lá hiện nay, L-K40 Hoạt Hóa Plus (30% Kali + 10% Amino) là một lựa chọn nổi bật, đặc biệt phù hợp trong giai đoạn nuôi trái. Sản phẩm giúp tăng tỷ lệ phần thịt trong trái, cho trái to đều, đậm vị ngọt tự nhiên. Đồng thời, trọng lượng trái cũng được cải thiện rõ rệt, từ đó nâng cao giá trị thương phẩm khi đưa ra thị trường.
2.4. Bón qua hệ thống tưới tự động
Bón phân qua hệ thống tưới tự động là phương pháp hiện đại giúp phân bón hòa tan được phân phối đều đến toàn bộ vùng rễ. Cách làm này tiết kiệm thời gian, công sức và đảm bảo cây chôm chôm luôn nhận đủ dưỡng chất.
2.5. Bón bằng máy bay nông nghiệp
Bón phân bằng máy bay nông nghiệp là giải pháp hiện đại cho những vườn chôm chôm quy mô lớn, giúp tiết kiệm nhân công, thời gian và nâng cao hiệu quả. Phân bón được phun đều trên diện rộng, phủ kín toàn bộ tán cây.
3. Lưu ý khi bón phân cho cây chôm chôm
Để chôm chôm phát triển tốt và cho trái đạt chất lượng, bà con cần lưu ý một số điểm quan trọng khi bón phân:
- Chọn phân bón phù hợp: Ưu tiên phân cân đối N-P-K, đặc biệt chú trọng đạm (N) và kali (K). Bổ sung vi lượng như kẽm (Zn), bo (B) để cây phát triển toàn diện.
- Bón đúng thời điểm: Nên bón vào sáng sớm hoặc chiều mát để giảm hao hụt và tránh làm tổn thương cây. Tập trung vào các giai đoạn quan trọng như sau thu hoạch, trước ra hoa, sau đậu trái.
- Chia nhỏ liều lượng: Bón nhiều đợt trong năm, nhất là giai đoạn kiến thiết và nuôi trái, giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
- Quan sát thường xuyên: Theo dõi tình trạng cây qua lá và trái – nếu có biểu hiện như vàng lá, cháy đầu lá, rụng trái non, cần điều chỉnh ngay chế độ phân bón.
- Ứng dụng công nghệ: Với vườn lớn, có thể dùng hệ thống tưới phân tự động hoặc máy bay nông nghiệp để tiết kiệm chi phí và đảm bảo phân được phun đều.
Bón đúng – đủ – đúng lúc sẽ giúp chôm chôm đạt năng suất cao, trái to, ngọt và chất lượng đồng đều.
4. Kết luận
Trên đây là những chia sẻ của BS.EPNON về cách chăm sóc chôm chôm giai đoạn nuôi trái. Hy vọng qua bài viết, nhà vườn đã hiểu thêm về cách chăm bón phù hợp giúp chôm chôm ngọt thịt, đậm vị, quả to và bán được giá cao. BS.EPNON tư vấn kỹ thuật miễn phí cho bà con qua số điện thoại 0283.823.8955.
